Rituelen kunnen levensreddend zijn, vooral bij mensen die te kampen hebben met sociaal isolement, wat door de Coronacrisis steeds vaker voorkomt. Casper ter Kuile is onderzoeker aan de Harvard Divinity School. Met dit boek heeft hij een nieuw licht op de rituelen laten schijnen.
Rituelen gaan over wat het betekent om in verbinding te leven. Het zijn niet zo maar gewoonten. Rituelen gaan uit van intentie, aandacht en we herhalen de rituele handelingen met regelmaat. Rituelen geven plezier. Het voelt goed aan om ermee bezig te zijn. Dankzij rituelen voelen we intenser de liefde voor het leven. Ter Kuile laat zien dat rituelen heel goed passen bij het leven van (jonge) mensen in deze tijd. Hij noemt Cross Fit, een intens zware vorm van fitness waar het clubgevoel en de onderlinge zorgzaamheid van de leden groot is. Hij noemt zijn eigen podcast Harry Potter Sacred Reading. Hier lezen ze met een groep mensen steeds weer een passage uit de boeken om via metaforen iets te leren over hoe een vraagstuk betrekking heeft op je eigen leven. Eetclubjes, intervisiegroepen, en de Anonieme Alcoholisten houden allemaal rituele bijeenkomsten waarbij mensen elkaar steunen en helpen verantwoordelijkheid te nemen.
Ter Kuile onderscheidt vier niveaus van verbinding en contact maken. Met jezelf, met anderen, met de natuur, en met het transcendente. Bij elk niveau gaat het erom te ontdekken waar jouw hart van opengaat en wat jouw aandacht kan vasthouden. Zelf neemt hij onder meer sabbattijd. Iedere week heeft hij een tech-loze zaterdag, waarop hij offline het leven viert. Hij legt uit hoe meditatie de uitwerking van een gebed kan krijgen en hoe dat ook voor atheïsten en agnosten heilzaam kan werken. Hij vertelt over bedevaart, en wat de spirituele impact kan zijn van een trage voetreis langs bossen en velden. Voor wie rituelen echt in zijn leven wil opnemen raadt hij aan leefregels te beschrijven, zoals hij zijn eigen sabbatregels heeft geformuleerd.
Ter Kuile verwijst regelmatig naar zijn jeugd op een Engelse kostschool. Als homoseksuele jongen voelde hij zich behoorlijk eenzaam tussen de andere jongens. Bij dergelijk isolement is de behoefte aan verbinding des te groter. Met alle voorbeelden in het boek laat hij zien dat we niet ver hoeven te zoeken om rijke rituelen in ons leven op te nemen. Tradities met rijke, betekenisvolle lagen kunnen we omzetten naar onze hedendaagse context. Met zoiets eenvoudigs als samen eten, samen zweten, samen lezen kunnen we diepe ervaringen delen, waardoor we meer van onszelf gaan begrijpen en meer open staan voor verbinding met anderen. Ook ervaringen alleen, zoals mediatie, sabbat en wandelen kunnen je in contact brengen met de magie van het leven, waar wij onderdeel van zijn.
De kracht van rituelen is een toegankelijk boek met een heldere opbouw. Ter Kuile vertelt over zijn eigen onderzoekprojecten bij Harvard Divinity School, het werk van diverse initiatiefnemers en verwijst naar allerlei wetenschappelijk onderzoek. Daardoor is De kracht van het ritueel van Casper ter Kuile geen zweverig spiritueel boek, maar relevant voor iedereen die zich wil verdiepen in cohesie, ontwikkeling en zingeving.
Over Freija van Duijne
Freija van Duijne was van 2013 tot 2018 voorzitter van de Dutch Future Society. Zij heeft meer dan tien jaar werkervaring als toekomstverkenner en strateeg in diverse overheidsorganisaties. Freija werkt vanuit haar bedrijf Future Motions en geeft trainingen en lezingen op gebied van toekomstverkennen.