In het hoofd van de leider

De psychologie achter het theaterdoek

Anderen hebben je gekozen
Wie is de manager?
Wie was er zo gek om de manager aan te stellen?
Vertrouwen en dankbaarheid
Geen beloning maar een missie
Aan leiding geven is niks leuk, als je het niet kan
Er is altijd een alternatief
Een reis zonder bestemming
Rozengeur en maneschijn

Beweegredenen en motieven
Persoonlijke drijfveren
Bedoelingen, intenties en verlangens
De filantroop
Middelpunt van de belangstelling
De donkere triade verdringt dienend leiderschap
Macht als ordeningsmechanisme
Macht of onmacht
Waar het met macht fout kan lopen

Psychologisch alles op een rijtje
Inzicht door zelfreflectie
Eigen toerekenbaarheid
Zelfkennis als voorwaarde voor persoonlijke groei
Zelfgenoegzaamheid
Aanvaarding van onvolmaaktheid
Mentale rust
Onvervulde behoeften
Ambitie en geldingsdrang
Competitie met jezelf en anderen
Psychologisch onbehagen
Wanneer is de leider er klaar voor?
De gelaagde ajuin: hoeveel inkijk geef je anderen in jezelf?
Kwetsbaarheid en onmacht
De schoonheid van twijfel en de kracht van het niet weten
Nederigheid
Belang van grondig psychologisch onderzoek

Lichaam en geest
Waarom werken managers zo veel?
De (ingebeelde) verwachting
Voorop lopen, maar met de juiste ‘pace’
De ultieme beslisser
Kwantiteit doet er niet toe
Investeren in de autonomie van medewerkers
Leiderschap is topsport
Baas over eigen leven

Dienen van broodheren
Het spel en de regels
Conformering
Waarden en principes
Mentaal belastende missies
Eigenbelang
Het zoeken van een uitweg
Authenticiteit
Kameleons en paringsdansen

Zinnige en zinloze betekenaars in organisaties
Heilzame erkenning van anderen
Roemzucht
Titels
Trofeeën
Symboliek en rituelen
Geldhonger

Ontwikkeling van de eigen leiderschapsstijl
Belang van rolmodellen
Wie zijn de voorbeelden?
Goede raad van het klankbord
De copycat valt door de mand
Belang van denkkaders
Paradigma’s zijn niet fout
Kies maar, het maakt toch niet uit
Een werkbare en herkenbare (leiderschaps)stijl
Panem et circenses: een leider is geen clown

Disfunctioneel leiderschapsgedrag
De hardnekkigste disfuncties
Gebrek aan vertrouwen
Status en ego nemen de bovenhand
Verdeelde slagorde
Behoedzaam ontwijken van echte problemen en prioriteiten
Oppervlakkige verwantschap met het te bereiken doel
Beperken of wegnemen van verantwoordelijkheden
Hokjesdenken
Adellijke rangordes
Interne concurrentie en competitie
Verkeerde samenstelling van het team
Identificatie van disfuncties
Afstand nemen en negatieve patronen zien
Moed om ten strijde te trekken
Zondaars een spiegel voorhouden

Zachte heelmeesters maken stinkende wonden
Het is niet altijd plezierig
Harten die in stenen veranderen
Mensen raken, maar geen pijn doen
Menselijk leiderschap
Bewust zijn van emoties
Een inspiratie voor anderen zijn
De juiste verbindingen maken
Aandacht besteden aan menselijke waarden
Creëren van een open klimaat waarin tegenslagen en frustraties gedeeld kunnen worden
‘The talk’

Geschiktheid en potentieel
Is geschiktheid universeel of contextspecifiek?
Leiderschapspotentieel herkennen
Zelfbewust zijn en zelfkennis hebben
Beschikken over een omgevingsradar
Beïnvloeden van anderen
Analytische nauwkeurigheid
De dingen kunnen kaderen
Probleemoplossing
Ambitie hebben en uiten
De olympische minima
De hamvraag: doet ervaring ertoe?
Zakelijk beoordelingsvermogen
Belang van empathie
Interpersoonlijke vaardigheden
Samenwerking boven alles plaatsen
Cognitieve flexibiliteit
Mensen willen ontwikkelen
Aansturen van verandering
Goede balans tussen IQ en EQ
Resultaatgerichtheid
Waarden en motieven
Het ontwikkelingsdilemma
Consensus over het gewenste profiel
Een heilzame geschiedenis
Waarom verstandige mensen hun eigen succes in de weg staan
Het hoogste echelon is niet voor iedereen

Oordelen en veroordelen: een vage grens
Oordelen en beoordelen
Vooroordelen en veroordelen
De wereld is niet zoals je ze ziet
Hoe managementteams beslissingen nemen

Clans en indringers
Aanvaarding: welkom in het team
Een plaats zoeken in de pikorde
Groepsidentiteit: een psychologische burcht met valbrug
Cultuur als vruchtbare voedingsbodem voor succes

Mededogen
Verschil met medelijden
Begrip voor beperkingen van anderen
Verbinding zoeken met anderen
Van egocentrisme naar onbaatzuchtige dienstbaarheid
Managers met een geweten
Een geweten schoppen bij jezelf
Een geweten schoppen bij anderen
Bepalen van het vereiste minimumniveau

Waarom ben ik een leider en waarom ben ik hier?
Betekenis en zingeving
De tijd is beperkt: zinvolle invulling
Goedbetaalde klusjesmannen zonder inspiratie
De echte betekenis van inspireren
Waarom moeten we observeren en luisteren?
Richting geven zonder op de voorgrond te staan
Culturele entropie de kop indrukken
De weldaad van een sparringpartner
Persoonlijke transformatie
Afstand nemen en durven loslaten
Ont-wikkelen versus in-wikkelen
Hoe kreeften groeien

Zelfkennis, een illusie?
Aanzet tot zelfreflectie