Je hoort het regelmatig zeggen: je krijgt wat je geeft. Kern van deze boodschap is dat we de bron van persoonlijk succes in onszelf meedragen. Dit geldt ook voor managers die iets willen bereiken. Hoe vaak gebeurt het niet dat managers zich verliezen in de dagelijkse stroom van activiteiten, klagen over beperkte financiële middelen of roepen dat het hoofdkantoor geen visie heeft? Bruch en Ghoshal moeten hier niets van hebben. Op basis van uitgebreid onderzoek in grote bedrijven ontdekten ze hoe managers, soms in uiterst moeilijke en weerbarstige omstandigheden, op eigen kracht hun successen wisten te verzilveren. Het begint allemaal met wat Bruch en Ghoshal 'doelgerichte actie' noemen. Managers die op basis van doelgerichte acties handelen hebben twee belangrijke kenmerken: ze maken ten volle gebruik van hun innerlijke energie en hebben een sterke focus op het eindresultaat. Door hun persoonlijke energie optimaal aan te wenden creëren ze de omgeving die ze nodig hebben om hun doelen te realiseren. En omdat ze uitzonderlijk gefocust zijn, beschikken ze over een ijzersterke discipline en laten ze zich niet hinderen door eventuele weerstand uit de omgeving. De derde en belangrijkste pijler onder deze doelgericht actie is wilskracht. Wilskracht is als het ware het vuur dat de motor van de energie en focus in beweging zet. Managers met wilskracht visualiseren hun doelen, verbinden zich onvoorwaardelijk aan het bereiken van hun doelen en laten zich niet hinderen door psychische ongemakken als afleiding, verveling of frustratie. Op zichzelf is er weinig nieuws onder de zon bij het lezen van deze typering van succesvolle managers. De genoemde elementen zijn tamelijk voor de hand liggend en inmiddels afdoende beschreven. De kracht van Bruch en Ghoshal komt evenwel voort uit de combinatie van een compacte theoretische uiteenzetting en de overtuigende manier waarop ze hun onderzoeksbevindingen tot leven weten te brengen. De auteurs ruimen veel plaats in voor praktijkvoorbeelden van managers die, ondanks veel tegenslag, uiteindelijk toch hun doel wisten te bereiken. Door deze personen sprekend op te voeren kan de lezer zich met hen identificeren en als het ware aan den lijve ondervinden wat begrippen als vasthoudendheid, energie en doelgerichtheid betekenen. Mooi is ook de existentiële, welhaast spirituele boodschap die het boek tussen de regels uitdraagt. Dat betreft vooral de passages over het maken van keuzes en het tegemoet treden van lastige situaties. Een essentiële voorwaarde voor succes is volgens de auteurs keuzevrijheid. Zonder keuze heeft de mens geen vrije wil. Voor de doelgerichte manager is het daarom belangrijk te beseffen dat zij in alle omstandigheden de keus heeft een alternatieve weg naar het gewenste eindresultaat te bewandelen. Bijvoorbeeld door in de agenda meer tijd in te ruimen voor studie en reflectie. Of door gangbare procedures ter discussie te stellen of, als het echt nodig is, het topmanagement uit te dagen tot het inslaan van nieuwe, risicovolle wegen. De meerwaarde van A bias for action is lastig te duiden. Aan de oppervlakte beschouwd bevat het verhaal van Bruch en Ghoshal weinig opzienbarends. Maar wie zich ervoor open stelt ontvangt een krachtige impuls tot het ontwikkelen van persoonlijk leiderschap. De lezer krijgt dus wat hij wil.
Over Jan Boerstra
Jan Boerstra is senior organisatieadviseur en projectleider bij de provincie Flevoland.