trefwoord
Fenomenologie: Terug naar de ervaring zelf
Fenomenologie is een filosofische stroming die zich richt op de studie van ervaringen en verschijnselen zoals ze zich direct aan ons bewustzijn voordoen. In plaats van theoretische concepten voorop te stellen, vraagt de fenomenologie ons om 'terug naar de dingen zelf' te gaan - een directe, onbevooroordeelde waarneming van hoe fenomenen ons verschijnen. Deze benadering, die oorspronkelijk door Edmund Husserl werd ontwikkeld, heeft diepgaande invloed gehad op filosofie, psychologie, coaching en organisatiekunde.
De filosofische basis van fenomenologie
De fenomenologie nodigt ons uit om onze natuurlijke houding - waarin we de wereld vanzelfsprekend aannemen - tijdelijk tussen haakjes te zetten. Door deze 'fenomenologische reductie' kunnen we waarnemen hoe bewustzijn functioneert en hoe fenomenen zich aan ons vertonen zonder vooroordelen. Deze methode vraagt een specifieke houding van aandacht en openheid, waarbij we ons bewust worden van de structuren die onze ervaringen vormgeven.
Heleen Pott, Socrates-hoogleraar Kunst, Cultuur en Samenleving aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, heeft belangrijk werk verricht in het toegankelijk maken van fenomenologische inzichten. In haar publicaties bespreekt ze hoe fenomenologie ons kan helpen om bewuster te worden van de manier waarop we de wereld ervaren en interpreteren. Haar interdisciplinaire benadering verbindt filosofie met kunst en cultuur.
Maarten Doorman
Heleen Pott
Filosofen van deze tijd
In 'Filosofen van deze tijd', samengesteld door Heleen Pott en Maarten Doorman, krijgt de lezer een uitstekende introductie tot belangrijke denkers binnen de fenomenologische traditie. Het boek besteedt ruime aandacht aan filosofen als Heidegger, Merleau-Ponty, Sartre en Levinas, die allen voortbouwden op Husserls baanbrekende werk en de fenomenologie verder ontwikkelden met hun eigen accenten.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Auteurs die schrijven over 'fenomenologie'
Fenomenologie in de praktijk: van filosofie naar toepassing
Hoewel de fenomenologie begon als een strikt filosofische discipline, heeft ze inmiddels haar weg gevonden naar vele praktische domeinen. De fenomenologische houding - gekenmerkt door open waarneming zonder vooroordeel - blijkt bijzonder waardevol in beroepen waar menselijke ervaring centraal staat. In coaching, therapie, organisatieontwikkeling en zelfs management zien we toepassingen van deze manier van kijken.
Martin Heidegger
Leeswijzer bij 'Zijn en tijd'
Martin Heideggers 'Zijn en tijd' vormt een van de invloedrijkste fenomenologische werken uit de 20e eeuw. De 'Leeswijzer bij Zijn en tijd' biedt een toegankelijke route door dit complexe maar fundamentele werk, waarin Heidegger de vraag naar het 'zijn' hernieuwde aandacht geeft. Zijn fenomenologische analyse van het menselijk bestaan (Dasein) heeft grote invloed gehad op existentialisme, hermeneutiek en vele andere disciplines.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Fenomenologie in systemisch coachen en organisatieopstellingen
Een van de gebieden waar de fenomenologische methode bijzonder vruchtbaar blijkt, is in het systemisch werk. Bij organisatieopstellingen en systemisch coachen staat de fenomenologische waarneming centraal: het nauwkeurig observeren van wat zich voordoet, zonder interpretatiekader, om patronen en dynamieken zichtbaar te maken die anders verborgen blijven.
Yvonne Stams heeft samen met Peter Dalmeijer baanbrekend werk verricht in het integreren van fenomenologische principes in coaching. Als systeemtherapeut en opleider brengt zij de fenomenologische houding naar het hart van de coachingspraktijk. Haar werk laat zien hoe deze filosofische benadering concrete handvatten biedt voor professionals die met complexe menselijke systemen werken.
Yvonne Stams
Peter Dalmeijer
In 10 stappen systemisch coachen
Het boek 'In 10 stappen systemisch coachen' van Peter Dalmeijer en Yvonne Stams biedt een praktische handleiding voor het ontwikkelen van een fenomenologische houding binnen coaching. De auteurs beschrijven hoe coaches kunnen leren waarnemen wat zich toont zonder oordeel of interpretatie, een essentiële vaardigheid voor effectief systemisch werk met individuen en organisaties.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Patronen - 'Een rijk bezit'
Nico Jong
In het artikel 'Patronen - Een rijk bezit' wordt beschreven hoe de fenomenologische methode van grounded theory wordt ingezet bij het herkennen van patronen in organisaties. De antropologische benadering van Danielle Braun sluit nauw aan bij fenomenologische principes: zo open mogelijk het onderzoeksveld ingaan en pas na waarneming ordening aanbrengen, zonder vooraf bepaalde hypotheses of kaders.
Fenomenologie in opstellen en systemisch werk
Een bijzonder toepassingsgebied van fenomenologie vinden we in familieopstellingen en organisatieopstellingen. Hier vormt de fenomenologische waarneming - het vermogen om zonder oordeel te kijken naar wat zich toont - de kerncompetentie van opstellers en systemisch adviseurs.
Hylke Bonnema heeft als psycholoog en expert in familieopstellingen de fenomenologische methode op een toegankelijke manier geïntegreerd in het systemisch werk. Opgeleid door Bert Hellinger, heeft hij zich ontwikkeld tot een meesteropsteller die fenomenologische waarneming als sleutelelement in zijn praktijk en onderwijs centraal stelt.
Hylke Bonnema
Cuny Stelpstra
Het nieuwe opstellen
In 'Het nieuwe opstellen' presenteren Hylke Bonnema en Cuny Stelpstra een vernieuwde kijk op opstellingswerk, met fenomenologische waarneming als fundament. Het boek laat zien hoe opstellers kunnen leren waarnemen zonder oordeel, interpretatie of projectie, om zo de diepere patronen in familiesystemen en organisaties zichtbaar te maken die met conventionele methoden vaak verborgen blijven.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Vanzelfzwijgend - ‘Nieuw interventierepertoire’
Niels Cool
Het artikel 'Vanzelfzwijgend - Nieuw interventierepertoire' belicht het werk van Leike Moeskops dat een systeempsychodynamisch perspectief combineert met fenomenologische principes. Zoals de fenomenologie vraagt om 'het verschijnsel zelf te laten spreken', zo pleit Moeskops voor een benadering waarbij systemische patronen in organisaties waargenomen worden zonder vooroordeel, om zo de onderliggende dynamiek te kunnen onthullen.
De fenomenologische houding in organisatieadvies
In hedendaagse organisatieadvies en -ontwikkeling zien we een groeiende waardering voor de fenomenologische benadering. Adviseurs die deze methode hanteren, stellen zich open voor wat zich in de organisatie toont zonder direct te interpreteren of te oordelen. Ze creëren ruimte voor meerdere perspectieven en diepere inzichten in wat er werkelijk speelt.
Siebke Kaat
Anton de Kroon
Systemisch adviseren
Het boek 'Systemisch adviseren' van Anton de Kroon en Siebke Kaat toont hoe de systemisch-fenomenologische houding een fundament kan vormen voor effectief organisatieadvies. De auteurs beschrijven hoe adviseurs door een fenomenologische bril kunnen kijken naar organisatievraagstukken, waardoor ze patronen en dynamieken zien die anders verborgen blijven onder de oppervlakte van symptomen en problemen.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
"Fenomenologisch waarnemen is lastig. Het vraagt dat we niet direct duiden, maar eerst onbevangen kijken naar wat zich toont. Dit is een kunst die we in onze resultaatgerichte samenleving steeds meer verleren, maar die essentieel is om te begrijpen wat er werkelijk gaande is in het 'ondertussen' van organisaties."
Uit: Ondertussen in de organisatie
De organisatiefilosoof - 'Belangrijke bijdrage om anders te kijken'
Sylvie van der Haar
In 'De organisatiefilosoof - Belangrijke bijdrage om anders te kijken' wordt Ben Kuikens filosofische perspectief besproken, dat sterk leunt op fenomenologische principes. Net als in de fenomenologie pleit Kuiken voor het uitstellen van oordeel en het anders kijken naar problemen. Hij stelt dat veel organisatieproblemen juist veroorzaakt worden door de manier waarop we ernaar kijken en denkt dat filosofie, waaronder de fenomenologie, nieuwe perspectieven kan bieden.
Fenomenologie en leiderschap
Ook in leiderschapsontwikkeling vinden we toepassingen van fenomenologische principes. Leiders die een fenomenologische houding aannemen, kunnen beter waarnemen wat er werkelijk gaande is in hun organisatie, voorbij oppervlakkige symptomen en verhalen. Ze leren onderscheid maken tussen wat ze zien en hun interpretatie daarvan.
Jan Jacob Stam
Barbara Hoogenboom
Tegen de stroom mee
In 'Tegen de stroom mee' verkennen Barbara Hoogenboom en Jan Jacob Stam hoe fenomenologisch waarnemen de kern vormt van effectief systemisch leiderschap. Het boek laat zien hoe leiders door fenomenologische waarneming dieper inzicht kunnen krijgen in organisatiedynamiek, waardoor ze met minder kracht meer impact kunnen hebben en beter kunnen navigeren in complexe situaties.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Door de bomen het bos zien
Nico Jong
Het artikel 'Door de bomen het bos zien' bespreekt Jan Bommerez' perspectief op complexiteit, dat nauw aansluit bij fenomenologische principes. Bommerez stelt dat we van denkers meer waarnemers moeten worden - een kern van de fenomenologische houding. Door bewust waar te nemen zonder vooraf gevormde kaders, kunnen we door complexiteit heen de onderliggende eenvoudige principes herkennen.
Moderne toepassingen van fenomenologie
De fenomenologische methode blijft ook in onze digitale, snelle wereld relevant. Juist in een tijd van informatieovervloed en voortdurende afleiding biedt de fenomenologische houding een waardevol tegenwicht: een uitnodiging om te vertragen, bewust waar te nemen, en direct contact te maken met de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet.
Peter-Paul Verbeek
Kirsten Poortier
Erik Myin
Wat maakt de mens?
Het boek 'Wat maakt de mens?' van Erik Myin, Kirsten Poortier en Peter-Paul Verbeek presenteert de fenomenologie als cruciale benadering voor het begrijpen van de menselijke ervaring in onze technologische tijd. De auteurs laten zien hoe fenomenologische inzichten kunnen helpen om de relatie tussen lichaam, geest en technologie beter te begrijpen en ethische vragen rond technologische ontwikkelingen te doordenken.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Betekenisvolle samenleving - 'Een rijk en toegankelijk geschreven boek'
Nico Jong
In 'Betekenisvolle samenleving - Een rijk en toegankelijk geschreven boek' wordt beschreven hoe Van Doorn's Filosofie van Betekenis gebaseerd is op fenomenologische principes. Net als in de fenomenologie staat hier de waarnemende, betekenisgevende mens centraal. Het artikel benadrukt hoe deze benadering helpt om de informerende werkelijkheid te duiden en meer betekenis te geven aan ons werk en leven.
Rake vragen
Een belangrijke les uit 'Rake vragen' van Siets Bakker is dat vragen die echt raken, voortkomen uit een fenomenologische houding van oprechte nieuwsgierigheid en openheid. Door oordelen uit te stellen en werkelijk nieuwsgierig te zijn naar wat zich toont, kunnen we vragen stellen die mensen in contact brengen met diepere lagen van bewustzijn en inzicht.
Conclusie: De blijvende waarde van fenomenologie
De fenomenologie biedt ons een waardevolle benadering in een wereld die steeds complexer wordt en waar oordelen en interpretaties vaak vooruitlopen op waarneming. Door terug te keren naar de 'dingen zelf' en onze directe ervaring serieus te nemen, opent de fenomenologie nieuwe perspectieven op oude vraagstukken. Of het nu gaat om persoonlijke ontwikkeling, coaching, organisatieadvies of filosofisch onderzoek - de fenomenologische houding van open, onbevooroordeelde waarneming blijft een krachtig instrument voor dieper inzicht en betekenisvolle verandering.
In een samenleving die vaak gevangen zit in vooropgezette theorieën en modellen, nodigt de fenomenologie ons uit om even een stap terug te doen, werkelijk te kijken, en ons te verwonderen over de rijkdom van de ervaring zelf. Daarin schuilt wellicht haar grootste waarde: ze herinnert ons eraan dat de werkelijkheid altijd rijker en complexer is dan onze theorieën daarover, en dat echte kennis begint bij de bereidheid om te zien wat er is, precies zoals het is.
De bestsellers
-
€ 39,95
-
€ 29,95
-
€ 24,50
-
€ 24,95
-
€ 24,95
