Gouillart en Kelly definiëren organisaties als levende organismen, gebruiken veelvuldig de metafoor van de menselijke geest en kiezen voor een holistische veranderingsbenadering. Zij presenteren een model dat bestaat uit een viertal activiteitengebieden: het herdefiniëren van de bestaansreden en het ambitieniveau van de organisatie (reframing), het afgeslankt en fit houden van de organisatiestructuur (restructuring), het verrijken van de relatie met de markt en klant (revitalizing) en het vernieuwen van de relatie van medewerkers tot zichzelf e de organisatie (renewing). Transformatie vraagt samenhangende ingrepen in de ziel en het lichaam van de organisatie en haar relatie met de omgeving.
De auteurs spreken over de 'biologische onderneming' met chromosomen en genen. De leider is in deze visie een architect, die op het juiste moment en met veel durf de genetische eigenschappen van de onderneming aanpakt en verandert. Hij/zij programmeert de 'genetische code' van de onderneming en beïnvloedt vervolgens in samenhang de gerichtheid van energie, de structuur en de systemen, de verhouding tot de buitenwereld en het leervermogen van mensen en de organisatie. Maakt dit alles 'Organisatietransformatie' tot een nuttig boek om te bestuderen? Ongetwijfeld; maar haar kracht is tevens haar valkuil. Het boek bevat een veelheid aan ideeën en praktijkvoorbeelden waar de gemotiveerde lezer zeker zijn voordeel mee kan doen. Erg aardig in dit verband zijn de belevenissen van een manager met eindverantwoordelijkheid, die dwars door alle hoofdstukken heen staat voor het tot stand brengen van verandering in zijn onderneming. Voor de eindverantwoordelijken onder ons geeft dit een belangwekkende identificatiemogelijkheid. Tegelijkertijd lijkt dit boek een hernieuwde poging om de chaos in organisatieland te ordenen en voor verandering vatbaar te maken. Onder deze pretentie is 'Organisatietransformatie' een 'zwaar' boek, al is het maar omdat het lezen en begrijpen van zo veel woorden veel inspanning van de lezer vraagt. De lezer als persoon in verandering wordt daarbij niet al te zeer aangesproken. Het is dan ook geen toeval dat het hoofdstuk 'Het bevorderen van persoonlijk leren'' qua diepgang het meest belegen hoofdstuk van het boek is.
Over Rob Fijlstra
Rob Fijlstra is (certified) management consultant, intervisie begeleider, klankbord en begeleider van werkconferenties. Hij is tevens een energiek, uitdagend en veelgevraagd spreker.