'De essentie van vrouwelijk leiderschap' kijkt naar leiderschap vanuit jezelf, in plaats van vanuit wat organisaties nodig hebben. Karin Jironet bestudeert in dit boek, als psychologe en theologe, leiderschapsontwikkeling vanuit de mens. Dat maakt dit een persoonlijk boek, dat primair geschreven is als spiegel voor de lezer.
De schrijfster is kritisch en duidelijk, maar steeds genuanceerd. Dante's klassieker 'De goddelijke komedie', waarin Dante de Louteringsberg beklimt, wordt gebruikt als persoonlijke ontwikkelingsreis. Hij gebruikt zeven zonden en zeven deugden, die in evenzovele rondgangen rond de Louteringsberg overwonnen moeten worden. Zo worden onder meer 'afgunst en gulheid', 'traagheid en ijver' en 'hebzucht en vrijgevigheid' behandeld.
Jironet schuwt in deze zoektocht de nuance niet: zonden zijn niet eenvoudig fout en moeten afgeleerd worden. Evenzo zijn deugden niet eenvoudig goed. Veeleer worden zonden onderzocht op hun drijfveren en worden alternatieve gedragingen voorgesteld. Deugden kunnen slechts deugden lijken, omdat degene die ze bezit feitelijk slechts uit is op eigen voordeel door het tentoonspreiden van de deugd. In de zeven hoofdstukken die gewijd zijn aan de zonden en deugden worden, nadat de zonden en deugden besproken zijn vanuit de Louteringsberg, de psychospirituele aspecten en de lessen voor leiderschapsontwikkeling behandeld.
Hierbij maakt de schrijfster onderscheid tussen wat zij 'het grotere zelf', of ook wel de ziel, noemt en de persona. De persona is de persoon die de wereld tegemoet treedt, de persoon die te maken heeft met sociale conventies. Persoonlijke ontwikkeling is dan ook enerzijds in contact staan met je ziel en anderzijds werken aan de relatie van je innerlijk met de behoeften en verwachtingen van anderen. Daarmee maakt Jironet het wel duidelijk maar niet makkelijk: het gaat om de ziel én de persona; beiden moet je kennen om je te kunnen ontwikkelen.
Ontwikkelen is steeds dichter bij je ziel komen, maar dat kan niet door daarbij afstand te nemen van je persona en anderen! Wellicht is het van een theologe te verwachten maar de kern van Jironets verhaal is de liefde, 'de weg van het hart'. Dante verklaart zonden en deugden vanuit hun relatie met de liefde. Jironet legt een verband met vrouwelijk leiderschap omdat dat hoofdzakelijk gericht is op relaties. Hierin toont zij haar overtuiging en gaat zij verder dan de rationaliteit ons brengt: leiderschap is vooral relaties aangaan en is gebaat bij liefde. Liefde zowel voor je 'grotere zelf' als voor anderen. De schrijfster past deze liefde overigens toe door, gericht op resultaat, mild te oordelen: ieder mens bevindt zich in zijn eigen fase van zijn ontwikkelingsreis. Alleen voor de zonde 'hebzucht' maakt ze een uitzondering: die ziet ze als een schadelijke zonde omdat het anderen tekort doet en de gelijkwaardigheid aantast.
Samenvattend is 'de essentie van vrouwelijk leiderschap' een uitstekend boek over leiderschapsontwikkeling. De schrijfster zet de liefde, die ze als kern ziet van vrouwelijk leiderschap, in om met mildheid bij te dragen aan de persoonlijkheids- en leiderschapsontwikkeling van haar lezers. De link naar het 'vrouwelijke' wordt echter maar zijdelings onderbouwd. Omdat ze de sociale conventies waarin leiderschap getoond moet worden steeds scherp voor ogen heeft, roept dit de volgende vraag op: Lopen mannen die deze nieuwe manier van leiderschap willen vertonen niet evenzeer tegen sociale conventies aan als vrouwen? Dat zij deze vraag niet beantwoordt doet overigens niets af aan dit boek dat mensen die willen werken aan hun persoonlijke ontwikkeling veel te bieden heeft.
Over Paul Schollaardt
ir Paul Schollaardt RC is bestuurder in het speciaal onderwijs. Eerder was hij zelfstandig interim-manager en vervulde hij onder andere functies als productieleider en CFO.