De titel en de subtitel 'debat en dialoog bij veranderprocessen' doen vermoeden dat dit een boek is dat zich vooral richt op 'verandermanagement'. We worden op het verkeerde been gezet doordat de titel lijkt op het baanbrekende boek van Joop Swieringa 'In plaats van reorganiseren'.

Zoek

In dit vlot geschreven boek behandelt Anton Cozijnsen organisatieverandering . In een paar korte hoofdstukken beent hij door de theorieën om aan te komen bij de conclusie dat verandermanagers zich te veel laten leiden door de normatieve uitgangspunten van deze of gene stroming.

Stel je bent manager en bent bezig de jongste reorganisatie binnen je bedrijf af te ronden. Je hebt tot nu toe vaak gebruik kunnen maken van ervaringen uit het verleden, maar het aantal vragen dat zich gaandeweg opdrong, is toch weer verrassend groot. Nou ja, reorganiseren blijft een zaak van vallen en opstaan, heb je jezelf steeds voorgehouden. Maar dan krijg je op een dag een boek in handen dat volgens de flaptekst 'een nuttig naslagwerk [wil zijn] voor bestuurders en managers van organisaties die aan het voorportaal van een veranderingsproces staan of daar al mee bezig zijn.' Je besluit het te kopen, want hoe meer nieuwe vragen beantwoord worden, hoe sterker je staat als ooit de zaak intern opnieuw op de schop gaat.

'Doen!' van Ben Tiggelaar is geen boek dat je in één ruk uitleest. Het boek bevat immers niet alleen tekst die je tot je kunt nemen, maar vooral ook opdrachten die - als je ze serieus wilt neemt - de nodige tijd vergen. 'Doen!' is een boek van de hoop. 'Veranderen is niet gemakkelijk', zo houdt Tiggelaar de lezer voor, maar 'Toch kunnen we veranderen', als we maar begrijpen hoe gedragsverandering bij onszelf werkt. Als we weten hoe het bij ons werkt, dan beginnen we ook iets van de worsteling van anderen te begrijpen. Daarbij geldt dat persoonlijke veranderingen voorafgaan aan gezamenlijke verandering. Als jij vindt dat iets moet veranderen, dan moet jij daartoe het initiatief nemen.

'Doen!' biedt een aantal inzichten en modellen die toepasbaar zijn in je eigen leven, blijken te werken en daarmee een zeer goed bruikbaar instrument vormen in een trainingsomgeving.

Ik geef een dikke 8 Doen! is niet alleen doen omdat er doen op staat 'Doen!' van Ben Tiggelaar komt als geroepen voor een trainer/adviseur die de laatste tijd veel bezig is met onderwerpen als beleidsontwikkeling, -bijstelling en verandering.

Je zou zeggen dat er in de loop van de jaren toch wel genoeg boeken over veranderingsprocessen geschreven zijn. Waartoe dan nog steeds nieuwe titels uitgeven? Wel, moeten ze bij uitgeverij Het Spectrum gedacht hebben, omdat die enorme hoeveelheid publicaties niet verhindert dat heel veel veranderingen niet het gewenste resultaat opleveren. Er moet dus nog ruimte zijn voor een nieuwe how to. Zeker een die, als we de auteur mogen geloven, nu eindelijk eens in kaart brengt waardoor veranderingsprocessen te vroeg stranden en hoe je dat kunt voorkomen.

De 'hypes' en 'fads' aangaande organisatievernieuwing en communicatie volgen elkaar in hoog tempo op. De meeste nieuwe concepten is echter geen lang leven beschoren. Dit leidt tot aanzienlijke verwarring over goed verandermanagement. Wat Willem Mastenbroek betreft zijn hiervoor maar twee zaken nodig, namelijk sturing en zelforganisatie.

De titel van het boek trok me. Immers, dit is een vraag die managers zichzelf meerdere malen per dag stellen. Als adviseur is het een vraag die je vaak voorgelegd krijgt als nieuwe ideeën of werkwijzen in een organisatie ingevoerd worden.

'Hoe krijg ik ze zover' als titel suggereert dat je een 'how to...' boek in handen krijgt. De achterflap helpt je uit de droom. Dat is niet de insteek van de auteur. Maar wat krijg je wel? Een, zeker voor leken nuttige, kritische spiegel die je voorgehouden wordt.

Het gebeurt niet vaak dat een schrijver zijn lezers expliciet de criteria aanreikt waarop hij aangesproken wil worden. Dat zou wel handig zijn. Het voorkomt immers dat een boek op oneigenlijke gronden wordt afgekraakt. 

Dit nieuwe boek van Pierre van Amelsvoort en Makkie Metsemakers richt zich op het programmeren, regisseren en realiseren van organisatievernieuwing. Daarmee worden (wederom) nieuwe begrippen geïntroduceerd in het vakgebied van verandermanagement. Een toelichting vooraf op de gebruikte terminologie is op zijn plaats.

In 1997 verscheen (de vertaling van) Kotters boek 'Leiderschap bij verandering', waarin hij zijn achtfasenproces van succesvolle verandering introduceerde. Veel vragen over wat er binnen deze acht fasen nu wel en niet bereikbaar was en wat de achterliggende mechanismen waren, bleven in dit boek nog onbeantwoord. 

Robert Coppenhagen partner bij Kern Konsult deelt zijn ervaringen als organisatie adviseur en reikt modellen aan om veranderingsprocessen te faciliteren. Veranderingsprocessen mislukken in zijn optiek als visie (een inspirerend beeld van de toekomst) en verbinding (met de praktijk van alledag) onvoldoende aandacht krijgen.